Vitalik Buterin cảnh báo rủi ro từ mô hình ID số như Worldcoin

Vitalik Buterin đã cảnh báo điều gì về mô hình định danh số của World?

Trong bài blog, Buterin tập trung vào các hệ thống định danh số sử dụng bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proofs - ZKPs), như World ID của World, vốn sử dụng quét mống mắt để xác minh tính duy nhất của con người mà không tiết lộ dữ liệu cá nhân.

Ông thừa nhận rằng ZKPs mang lại lợi ích bảo mật, giúp chống lại các cuộc tấn công Sybil (tạo nhiều danh tính giả) và bot trên các nền tảng xã hội, bầu cử trực tuyến, hoặc dịch vụ internet. Tuy nhiên, Buterin cảnh báo rằng mô hình “mỗi người một ID” có thể dẫn đến việc tất cả hoạt động trực tuyến của một cá nhân bị liên kết với một danh tính duy nhất, làm mất đi tính ẩn danh.

Ông viết: “Trong một hệ thống mỗi người một ID, ngay cả khi được bao bọc bởi ZKP, chúng ta có nguy cơ tiến gần đến một thế giới nơi mọi hoạt động của bạn phải được gắn với một danh tính công khai duy nhất.” Điều này làm tăng nguy cơ giám sát từ chính phủ, nhà tuyển dụng, hoặc các nền tảng, đồng thời mở ra khả năng bị cưỡng ép tiết lộ thông tin cá nhân.

Tại sao mô hình “mỗi người một ID” lại gây lo ngại?

Mô hình định danh số của World, được phát triển bởi Tools for Humanity dưới sự dẫn dắt của Sam Altman, sử dụng thiết bị “Orb” để quét mống mắt, tạo ra World ID và phát hành token WLD. Mặc dù World tuyên bố sử dụng ZKPs để bảo vệ dữ liệu, Buterin chỉ ra rằng hệ thống này vẫn tiềm ẩn các lỗ hổng.

Đầu tiên, việc liên kết tất cả hoạt động trực tuyến với một danh tính duy nhất làm giảm khả năng duy trì nhiều danh tính giả danh (pseudonymous identities), một đặc trưng quan trọng để bảo vệ quyền riêng tư trên internet.

Thứ hai, các hệ thống như vậy dễ bị cưỡng ép, ví dụ như khi chính phủ hoặc công ty yêu cầu người dùng tiết lộ danh tính của họ trên các nền tảng xã hội hoặc dịch vụ trực tuyến, như trường hợp chính phủ Mỹ yêu cầu sinh viên quốc tế công khai tài khoản mạng xã hội khi xin visa. Cuối cùng, các hệ thống dựa trên sinh trắc học như quét mống mắt có nguy cơ bị lạm dụng, chẳng hạn như dữ liệu bị rò rỉ hoặc bị sử dụng để theo dõi người dùng mà không có sự đồng ý.

Giải pháp “danh tính đa nguyên” là gì ?

Để đối phó với những rủi ro này, Buterin đề xuất một mô hình “danh tính đa nguyên” (pluralistic identity), trong đó không có một cơ quan phát hành danh tính duy nhất nào chiếm ưu thế.

Ông mô tả hai hình thức của mô hình này: “rõ ràng” (explicit), dựa trên xác minh dựa trên đồ thị xã hội (social-graph-based verification) như dự án Circles, nơi người dùng xác nhận lẫn nhau trong các mạng lưới cộng đồng; và “ngầm định” (implicit), sử dụng nhiều nhà cung cấp danh tính như tài liệu chính phủ, tài khoản mạng xã hội, hoặc ví tiền điện tử.

Buterin lập luận rằng mô hình này linh hoạt hơn, chịu lỗi tốt hơn, và hỗ trợ những người không có quyền truy cập vào các dạng danh tính truyền thống, như người vô quốc tịch. Ông nhấn mạnh: “Bất kỳ hình thức danh tính đa nguyên nào… tự nhiên sẽ có khả năng chịu lỗi cao hơn,” giúp bảo vệ quyền riêng tư và chống lại sự kiểm soát tập trung.

Kết luận và đánh giá

Cảnh báo của Vitalik Buterin về mô hình định danh số “mỗi người một ID” của World là một lời nhắc nhở quan trọng về sự đánh đổi giữa an ninh và quyền riêng tư trong hệ sinh thái tiền điện tử. Trong khi các hệ thống như Worldcoin tìm cách giải quyết các vấn đề như bot và gian lận trực tuyến, chúng cũng đặt ra nguy cơ giám sát và mất tính ẩn danh.

Đề xuất danh tính đa nguyên của Buterin cung cấp một tầm nhìn thay thế, nhấn mạnh sự cần thiết của các hệ thống linh hoạt, phân quyền để bảo vệ tự do cá nhân. Sự kiện này không chỉ làm dấy lên cuộc tranh luận trong cộng đồng tiền điện tử mà còn có khả năng định hình tương lai của các giải pháp định danh số, thúc đẩy các nhà phát triển và người dùng ưu tiên quyền riêng tư trong một thế giới ngày càng số hóa.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin được trình bày trong bài viết này là nhận định cá nhân của tác giả trong lĩnh vực tiền mã hóa. Đây hoàn toàn không phải là lời khuyên tài chính hay đầu tư. Mọi quyết định đầu tư đều nên dựa trên sự cân nhắc kỹ lưỡng danh mục cá nhân và mức độ chấp nhận rủi ro của bạn. Quan điểm trong bài viết không đại diện cho lập trường chính thức của nền tảng. Chúng tôi khuyến nghị người đọc tự nghiên cứu và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào.

Tổng hợp và phân tích bởi HCCVenture

Tham gia tổ chức HCCVenture tại đây : https://linktr.ee/holdcoincventure

Xem thêm tin tức mới nhất :