Phân tích sự kiện ZKsync: “Dead chain” hay chỉ là tin đồn?

ZKsync Ignite là gì và chuyện gì đang xảy ra?

ZKsync Ignite là sáng kiến ra mắt ngày 06/01/2025, nhằm thúc đẩy thanh khoản cho hệ sinh thái ZKsync Era. Với tổng cộng 325 triệu ZK token phân bổ trong 9 tháng, chương trình nhắm đến việc tăng TVL (giá trị khóa tổng), hỗ trợ các giao thức DeFi như Uniswap, SyncSwap, Aave, và chuẩn bị cho ZKsync Era trở thành trung tâm của Elastic Network (L3).

Tuy nhiên, tin đồn nổ ra khi ngân sách Period 5 (ngày 02/03/2025) giảm mạnh xuống còn 5.44 triệu ZK, thấp hơn 56% so với Period 4. Cụ thể:

• DEX: 3.43 triệu ZK (giảm 48.5%).

• Lending: 1.75 triệu ZK (giảm 65.3%).

• Perps: 251,973 ZK (giảm 60%).

Điều này khiến nhiều người lo ngại chương trình bị hủy bỏ hoặc dự án đang mất phương hướng.

Tin đồn “cắt thưởng” và “bỏ rơi” có đúng không?

Không có bằng chứng cho thấy ZKsync Ignite bị dừng hẳn. Chương trình vẫn chạy, nhưng ngân sách được điều chỉnh đáng kể. Team giải thích đây là chiến lược chuyển từ việc mở rộng quy mô sang duy trì thanh khoản ổn định, đồng thời chuẩn bị cho tích hợp với Elastic Network vào Q2/2025. Một lý do khác là để hạn chế tình trạng “farm” phần thưởng mà không mang lại giá trị thực cho hệ sinh thái.

300 triệu ZK token còn lại ở đâu?

Team khẳng định số token này vẫn nằm trong hợp đồng minter, không biến mất. Ngân sách được phân bổ linh hoạt dựa trên TVL, số lượng dự án tham gia và xu hướng thị trường. Nếu không dùng hết, số token dư sẽ được tái sử dụng cho các sáng kiến khác sau này.

Tin đồn “cắt thưởng hoàn toàn” hay “bỏ rơi” là phóng đại. Đây là động thái quản lý nguồn lực cẩn thận, không phải dấu hiệu dự án từ bỏ hệ sinh thái.

ZKsync Era có thực sự là “dead chain”?

• TVL tụt dốc từ 270 triệu USD xuống 140 triệu USD sau thông báo, cho thấy dòng tiền rời đi nhanh chóng.

• Tâm lý cộng đồng (dựa trên phản ứng X) nghiêng về sự thất vọng, với nhiều người cho rằng dự án đã hết thời sau giai đoạn airdrop.

• Khối lượng giao dịch 24h vẫn đạt 26.83 triệu USD, chứng minh hệ sinh thái chưa ngừng hoạt động.

• Các tên tuổi lớn như Uniswap, SyncSwap, Aave vẫn vận hành ổn định, cùng hơn 100 dApp tạo nền tảng cơ bản.

• Elastic Network (L3) và bản cập nhật native interop v1 (dự kiến Q2/2025) là hy vọng để thu hút dòng tiền mới.

ZKsync Era chưa phải “dead chain”. Việc TVL giảm là phản ứng thị trường trước tin tức cắt giảm, nhưng hệ sinh thái vẫn có dấu hiệu sống. Tuy nhiên, nếu Elastic Network không đạt kỳ vọng hoặc thị trường tiếp tục ảm đạm, nguy cơ suy yếu dài hạn là có thật.

Cơ hội và thách thức cho nhà đầu tư

Thách thức:

• Mất niềm tin: TVL giảm làm lung lay lòng tin, có thể kéo theo thêm dòng tiền rút ra.

• Phụ thuộc lớn: Sự phục hồi của ZKsync Era gắn chặt với Elastic Network. Nếu L3 thất bại, hệ sinh thái khó đứng vững.

• Cạnh tranh khốc liệt: Các layer-2 như Arbitrum hay Optimism đang chiếm ưu thế với hệ sinh thái mạnh hơn.

Cơ hội:

• Tiềm năng bật lại: Thành công của Elastic Network có thể đưa TVL tăng vọt, đặc biệt nếu thị trường crypto khởi sắc.

• Cơ sở hạ tầng: Hơn 100 dApp và các giao thức DeFi lớn là nền tảng để phát triển lâu dài.

• Giá trị ZK token: Nếu hệ sinh thái ổn định, token ZK có thể trở thành cơ hội đầu tư hấp dẫn.

Đây là bước lùi hay dấu hiệu suy tàn?

Ngắn hạn: Cắt giảm phần thưởng và TVL lao dốc là bước thụt lùi, phản ánh sự thận trọng của team trong bối cảnh thị trường khó khăn. Tâm lý tiêu cực từ cộng đồng đang làm vấn đề trầm trọng hơn.

Dài hạn: ZKsync Era chưa “hết đường”. Tương lai nằm ở Elastic Network và khả năng team khôi phục niềm tin. Nếu tích hợp L3 thành công và thị trường tốt lên, đây có thể là giai đoạn chuẩn bị để bứt phá.

Kết luận: Tôi nghiêng về khả năng đây là “bước lùi để tiến xa”, nhưng rủi ro suy tàn vẫn hiện hữu nếu team không hành động kịp thời. Bạn nghĩ sao? Đây là lúc để chờ đợi thêm hay nắm bắt cơ hội khi giá xuống thấp?