Ethereum Foundation lên kế hoạch tích hợp zkEVM Layer-1

Kế hoạch tích hợp zkEVM Layer-1

Việc tích hợp zkEVM vào Layer-1 là một bước tiến chiến lược nhằm đưa công nghệ zero-knowledge proofs (ZKPs) từ các Layer-2 như zkSync, Scroll và Taiko lên lớp cơ sở của Ethereum. Hiện tại, Ethereum xử lý khoảng 15 giao dịch mỗi giây (TPS) trên Layer-1, với phí gas trung bình từ 5-20 USD, gây khó khăn cho người dùng cá nhân và các giao thức DeFi.

Với zkEVM, Ethereum có thể tăng TPS lên hàng trăm hoặc hàng nghìn, đồng thời giảm phí gas xuống dưới 0,5 USD, tương tự các Layer-2 như Scroll (đã giảm 34% phí gas sau nâng cấp gần đây).

Kế hoạch này củng cố vị thế của Ethereum trong DeFi, nơi mạng chiếm 51% tổng giá trị khóa (TVL) toàn cầu, tương đương 61,7 tỷ USD, và dẫn đầu thị trường mã hóa tài sản thực (RWA) với 4,6 tỷ USD. Chuẩn “proving realtime” cho zkVM sẽ giảm độ trễ giao dịch xuống dưới 10 giây (so với 12 giây hiện tại), giúp Ethereum cạnh tranh với Solana (2.000 TPS) và BNB Chain (500 TPS). Bằng cách tích hợp zkEVM vào Layer-1, Ethereum không chỉ cải thiện hiệu suất mà còn giảm sự phụ thuộc vào Layer-2, giữ chân nhà phát triển và người dùng.

Sự cấp bách của kế hoạch này xuất phát từ áp lực cạnh tranh và nhu cầu cải thiện hiệu suất. Ethereum đã bị chỉ trích vì tốc độ giao dịch chậm và phí gas cao, khiến chỉ 15% giao dịch DeFi diễn ra trên Layer-1, trong khi các Layer-2 như Arbitrum (TVL 3,2 tỷ USD) và Optimism (TVL 1,8 tỷ USD) đang thu hút phần lớn hoạt động. Các blockchain đối thủ như Solana, với phí 0,01 USD, và BNB Chain, với phí 0,05 USD, đang chiếm thị phần nhờ tốc độ và chi phí thấp.

Sự thành công của các Layer-2 ZK như zkSync (TVL 1,2 tỷ USD) và Scroll (TVL 800 triệu USD) đã chứng minh tiềm năng của công nghệ ZK trong việc tăng TPS và giảm chi phí. EF nhận thấy rằng tích hợp zkEVM vào Layer-1 sẽ giúp Ethereum tận dụng trực tiếp những lợi ích này, đồng thời củng cố niềm tin từ các nhà đầu tư tổ chức, với dòng vốn 1,2 tỷ USD chảy vào quỹ ETF Ethereum trong tuần qua.

Ngoài ra, bối cảnh pháp lý thuận lợi tại Mỹ, với các chính sách hỗ trợ tiền mã hóa, đã tạo điều kiện để EF đầu tư mạnh vào công nghệ ZK, với mục tiêu hoàn thành trong chưa đầy một năm.

zkEVM Layer-1 sẽ được triển khai như thế nào và mang lại giá trị gì?Để triển khai zkEVM Layer-1 trong vòng chưa đầy một năm, EF đề xuất một lộ trình nhanh và an toàn. Ban đầu, các validator sẽ được tùy chọn chạy ZK client, xác minh không trạng thái (stateless verification) bằng cách kiểm tra ba bằng chứng ZK từ các zkVM khác nhau, mỗi bằng chứng chứng minh các triển khai EVM độc lập. Với kích thước bằng chứng dưới 300 KiB và thời gian xác minh nhanh, điều này cho phép áp dụng cơ chế phòng thủ chuyên sâu tương tự tính đa dạng máy khách hiện có. Các bằng chứng ban đầu sẽ được xử lý ngoài chuỗi, chỉ yêu cầu giao thức cung cấp thêm thời gian chứng minh thông qua đường ống Glamsterdam.

EF dự kiến chỉ một số ít validator chạy ZK client trong giai đoạn đầu, nhưng tính bảo mật sẽ được chứng minh trong môi trường sản xuất. Với sự tập trung vào xác minh chính thức, viết đặc tả kỹ thuật, kiểm tra và tiền thưởng lỗi, EF kỳ vọng tỷ lệ áp dụng sẽ tăng dần. Khi phần lớn validator (hiện 1,2 triệu, chiếm 70% validator Layer-1 toàn cầu) thoải mái với ZK client, EF sẽ tăng giới hạn gas, yêu cầu phần cứng hợp lý để xác minh bằng chứng thay vì thực thi lại khối. Cuối cùng, các bằng chứng này có thể được sử dụng bởi trình biên dịch trước EXECUTE cho zk-rollup gốc.Chuẩn “proving realtime” yêu cầu:

• Độ trễ: Dưới 10 giây cho 99% khối mainnet (so với 12 giây hiện tại).

• Bảo mật: 128 bit (tối thiểu 100 bit ban đầu).

• Kích thước bằng chứng: Dưới 300 KiB, không dựa vào thiết lập đáng tin cậy.

• Phần cứng: Chi phí vốn dưới 100.000 USD, công suất dưới 10 kW.

• Mã nguồn: Mở hoàn toàn.

Lợi ích chính bao gồm:

• Khả năng mở rộng: Tăng TPS lên 1.000-2.000, cạnh tranh với Solana.

• Giảm chi phí: Phí gas dưới 0,5 USD, tăng khả năng tiếp cận.

• Bảo mật: Duy trì tính phi tập trung với hơn 1,2 triệu validator.

Đánh giá và kết luận

Kế hoạch tích hợp zkEVM Layer-1 có tiềm năng đưa Ethereum trở thành blockchain Layer-1 mạnh nhất về khả năng mở rộng và bảo mật. Với TPS tăng lên 1.000-2.000 và phí gas dưới 0,5 USD, Ethereum có thể thu hút hàng triệu người dùng mới, củng cố vị thế trong DeFi (51% thị phần) và RWA (4,6 tỷ USD). Dự án cũng sẽ tận dụng toàn bộ ngành công nghiệp zkVM, với các tiến bộ hàng tuần về hiệu suất, để biến Ethereum thành ứng dụng ZK lớn nhất thế giới.Về lâu dài, kế hoạch này có thể truyền cảm hứng cho các blockchain khác áp dụng ZK trên Layer-1, tạo ra một hệ sinh thái phi tập trung hiệu quả hơn. Với dòng vốn tổ chức 1,2 tỷ USD vào quỹ ETF Ethereum mỗi tuần và các nền tảng như Etherealize hỗ trợ tích hợp với tài chính truyền thống, Ethereum có thể đạt 10.000 TPS vào năm 2027, vượt xa các đối thủ. Tuy nhiên, EF cần duy trì tính minh bạch và hợp tác với cộng đồng để tránh xung đột lợi ích.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin được trình bày trong bài viết này là nhận định cá nhân của tác giả trong lĩnh vực tiền mã hóa. Đây hoàn toàn không phải là lời khuyên tài chính hay đầu tư. Mọi quyết định đầu tư đều nên dựa trên sự cân nhắc kỹ lưỡng danh mục cá nhân và mức độ chấp nhận rủi ro của bạn. Quan điểm trong bài viết không đại diện cho lập trường chính thức của nền tảng. Chúng tôi khuyến nghị người đọc tự nghiên cứu và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào.

Tổng hợp và phân tích bởi HCCVenture

Tham gia tổ chức HCCVenture tại đây : https://linktr.ee/holdcoincventure

Xem thêm thông tin mới nhất :